Bilgisayar İşlemci Ve Fan Isınması Çözümü?

[Xan]

Yaz aylarının gelmesiyle birlikte kullanıcılar dizüstü bilgisayarlarının aşırı ısındıktan sonra kapandığını sık sık dile getiriyorlar. Peki normalde ısınmalara karşı gerekli önlemleri alınmış olan dizüstü bilgisayarlara ne oluyor da bu derece aşırı ısınıp kendi kendilerine kapanıyorlar?

Öncelikle ister dizüstü ister desktop PC olsun, bilgisayarlarım tümünde bir veya birkaç ısınma limiti vardır. Genelde bu limitlerden biri 90 derecedir. İşlemci ısısı 90 dereceye ulaştığında sistem, ısınmadan dolayı parçaların zarar görmesini engellemek için otomatik olarak kendi kendini kapatacaktır. Bir başka limit de daha düşük olan, yaklaşık 70-80 derecede yer alan bir limttir ki işlemci veya GPU, yani ekran kartı bu ısıya ulaştığında sisteminizin kontrol mekanizması, yani BIOS’u, ısınan bu bileşenin hızını yavaşlatır. Hızı yavaşlayan ekran kartı veya işlemci daha az çalışacağı için daha az ısınır ve böylece ısının 90 dereceye ulaşması engellenir. Fakat her sistemde bu limit olmadığı için ısı 90 dereceye ulaşır ve sistem bu sıcaklıkta kendini kapatır.

Peki sistem neden ısınır?

Yüksek çevresel ısıyı hariç tutarsak (örneğin Ağustos sıcağını) ısınmanın ilk nedeni tozdur. Tabii ki işlemciniz ağır yük altında ısınacaktır fakat ortada tozlanma yoksa ısı en fazla 70 dereceye çıkacaktır. Kapanma limiti olan 90 dereceyi bulması normal şartlarda neredeyse imkansızdır. Dizüstü bilgisayarınızın hava çıkış yuvası en sık toz toplayan kısımdır. Burada yer alan ızgaralar sıcak oldukları için , sistemin içeriye almış olduğu tozlu hava dışarıya çıkarken tozları adeta bir mıknatıs gibi çekerler. Izgaraya yapışan tozlar zamanla bir toz tabakası haline gelir ve içeriye alınan hava artık dışarıya çıkamaz olur. Bunun sonucunda da hava sirkülasyonu durma noktasına gelir ve oluşan ısı dışarıya atılamaz. En nihayetinde de biriken ısı işlemcinin 90 dereceye ulaşmasına neden olur ve sistem kendini kapatır.

Termal macun kuruması

Termal macun, soğutma konusundaki en önemli etkenlerden biridir. Soğutucu ile işlemci veya GPU arasında yer alan termal macun, ısının doğrudan bakır soğutucuya iletilmesini sağlar. Fakat bilgisayarların sürekli sıcak çalışmaları termal macunun kuruyup işlevini yitirmesine neden olur. Bu durumda ısınan bileşen artık ısısını bakır plakaya iletemez ve sıcaklık yükselmeye başlar.

Çözüm

Öncelikle dizüstü bilgisayarınızın garantisi varsa ürünü kendiniz açmak yerine servise gönderin. Bilgisayarınızın arızası olarak ise “aşırı ısınmadan dolayı kapanma” yazabilir ve termal macunun yenilenmesini talep edebilirsiniz. Eğer dizüstü bilgisayarınızın garantisi bitmiş ise yine de yetkili teknik servisi arayıp temizleme için fiyat alabilirsiniz. Alternatif olarak başka bir teknik servise de gönderebilirsiniz fakat tamir eden servisin termal macunu yenilediğinden emin olun.

Eğer dizüstü bilgisayarınızın içini açabilecek kadar bilgiye sahipseniz bir yıldız tornavida ile fanları temizlemeniz 10 dakikanızı alacaktır. Kapakları çıkartırken dikkatli olmanızda fayda var zira bilgisayarınızı açmak kolay, tekrar kapatmak ise açmaktan daha zor olacaktır. Bilgi seviyenize güveniyorsanız CPU’nuzu sökerek termal macunu yeniden sürüp tekrar monte edebilirsiniz. Fakat bu işlemin tecrübe gerektirdiğini hatırlatmakta fayda var.

Bilgisayarım Neden Isınır ? Nasıl Soğutulur ?

Isı bilgisayarın performansına bağlı olarak değişkenlik gösterir. Örneğin; Yüksek performanslı bir bilgisayar, düşük performanslı bir dizüstü bilgisayara göre daha çok ısınır. Bu normal bir şeydir.

Isı çıkışı bilgisayarınızın verimli ve güvenli çalıştığını gösterir. Bilgisayar ısıyı dağıtamazsa bu durum aşırı ısınmaya neden olabilir ve sorun oluşabilir.

Yüksek performansta çalışan bir laptopa dokunduğunuzda sıcaklık hissetmeniz normaldir. Dayanıklı magnezyum kasalı(metal) laptoplar hem daha sağlamdır hemde ısıyı çok daha verimli bir şekilde aktarır.

Bilgisayardaki Hangi Parçalar Isı Üretir?

Tüm bilgisayar elektrikle çalışır ve bazı bilgisayar parçaları diğerlerinden daha fazla elektrik( watt- güç) tüketir. Direnç, iki elin birbirie hızlıca sürtülmesi gibi ısı üretir. Elektrik devrelerinden ve kablolardan geçerken doğal olarak dirençle karşılaşır. LED ışığı gibi bazı parçaların çalışması için çok az elektrik gereklidir ve bu nedenle bunların ısı üretimi gözardı edilebilecek düzeydedir. Diğer Parçalar, yani, Merkezi İşlem Birimi (CPU-İşlemci) ve Grafik İşlemci Birimi

(GPU – Ekran Kartı) daha fazla elektirik kullanır. Ayrıca bu parçaların kullandığı elektrik miktarı çalışan uygulamalrarın türüne ve sayısına yada yapılan hesaplamalara bağlı olarak oldukça değişiklik gösterebilir. Yüksek görsellikli oyunlar bilgisayarınızın aşırı ısınmasına sebep olabilir ve bazı büyük programlar da bilgisayarınızın ısınmasına sebep olabilir. Doğal olarak bu işlemler önemli miktarlarda ısı üretir.

Bilgisayardaki en çok ısıyı şu parçalar üretir;

CPU – Merkezi işlem Birimi, Grafik ağırlıklı olmayan hesaplamaları, sözcükleri, işlemleri gerçeklerştirir. Hesaplamalar ve talimatlar arttıkça daha fazla elektirk gerektirir.

GPU – Grafik işlemci Birimi, Genellikle grafik ağırlıklı işlemleri gerçekleştirir. Görsel ağırlıklı yani, oyunlar, filmler, renkler ağırlıklı olan şeyleri işler. Genellikle GPU, CPU dan daha fazla ısı üretir

Isı emici – CPU’nun ve GPU’nun ürettiği ısıyı bir miktar azaltan CPU’nun veya GPU’nun üzerine yerleştiren şekilli metal parçasıdır. Genellikle fanlar bu ısı emicilerine bitişik olarak kullanılır. Bu sayede ısı kontrol altına alınmış olur.

HDD – Harddisk (sabit disk) Bilgi yazıldıkça ve diğer parçalar tarafından işlendikçe dönen küçük diskler içerir. HDD çok az kullanıldığı durumlarda kendini askıya alır ve elektrik harcamaz. Anacak, HDD’ye veya HDD’den dosya kopyalama ve CD’den HDD’ye film, müzik, vs… gibi veri ağırlıklı işlemler HDD’nin daha çok çalışmasını sağlar buda ısı üretir.

ODD - Optik Disk Sürcü CD / DVD’leri çalıştırır. Verinin okunup yazılması için optik sürücü diskleri Hdd gibi döndürür. Veriyi okumak ve yazmak için mıknatıs kullanan HDD’nin aksine Optik Sürücü lazer kullanır. Dönme ve lazer oldukça elektrik harcar buda oldukça ısı üretir.

Bilgisayar Isısı Nasıl Düşürülür?

Masaüstü bilgisayarların havalandırma delikleri ve fanları genellikle arkadadır. Masaüstü bilgisayar kasaları genellikle masanızın altında ve sizden uzakta durduğu için ortaya çıkan ısıyı fark edemeyebilirsiniz. Dizüstü bilgisayarların havalandırma delikleri ve fanları size daha yakın olduğu için ısıyı çabuk fark edersiz. Sizde dizüstü bilgisayarların daha çok ısındığını zannedersiniz. Aslında öyle değildir. Performansa bağlı olarak bilgisayar ısı verir. Yüksek performanslı bir bilgisayar daha çok ısı üretir. Bu normaldir.

Hangi işlemler ısı üretir?

Daha önce de denildiği gibi CPU ve GPU en çok ısı üreten parçalardandır.

Isı üreten yaygın işlemler şunlardır;

Video oyunları oynamak

Film izlemek

Sistem bakımı yapmamak

Aynı anda işlemci ağırlıklı birkaç program birden çalıştırma.

Disk yazma veya kopyalama

Bilgisayarı Sunucu olarak çalıştırma

Video veya ses verisi oluşturma

İnternetten film ve müzik akışı gerçekleştirmek

Çok sayıda büyük dosya kopyalama ve yapıştırma

Bir ağdan dosya indirme ve ağa dosya yükleme

Birden çok Bilgisayar arasında dosya paylaşımı yapma

Bilgisayarınızdaki ısı bilgisayarın yerleştirildiği fiziksel ortamdan ve hatta yerel hava koşullarından (nem gibi) bile etkilenebilir.

Kullanıcı bilgisayardaki ısıyı nasıl kontrol edebilir.

Havalandırma deliklerini açın - Bilgisayarı kullanırken havalandırma deliklerinin önünde çıkışı engelleyecek birşey olmamasına dikkat edilmeli.

Tozdan arındırın - Sık sık bilgisayarı basınçlı(güçlü) hava üfleyen aletlerle temizleyin.

Bilgisayarın uygun bir yüzeye yerleştirin – Düz bir yüzeyde kullanın, yatak gibi tüylü ve yumuşak(laptop’un içine batacağı) bir yerde kullanmayın.Aksi halde havalandırma delikleri kapanır ve çok çabucak ısınır.

Bir soğutma sistemi kullanın – USB den çalışan soğutma sistemleri vardır.Kaliteli olanlardan ve laptopunuzun içine toz üflemeyenlerden bir tane soğutucu kullanabilirsiniz. Masaüstü bilgisayarınız için bir çok soğutma cihazları vardır istediğinizi kullanabilirsiniz.

Bilgisayarınızın ortamını değiştirin - Bilgisayarınız sıcak ve nemli bir ortamda ise soğuk bir ortamda kullanmanız tavsiye edilir.Fakat aşırı soğuk bir ortam olması bilgisayarınından hoş olmayan sesler çıkartır.Bunun için ne çok soğuk ne de sıcak bir ortamda bilgisayarınızı kullanın.

Güncelleme yapın – Bilgisayarınızın güncellemelerini kapatmayın. Sık sık güncelleme yapın. Bu güncellemeler bilgisayarınıza bulaşabilecek virüs ve zararlı yazılımların bulaşmasını engeller.Performansınızı arttırır.